Stres ve belirsizliklerle dolu modern dünyamızda, psikolojik iyi oluş her zamankinden daha önemli hale geldi.
Milyonlarca insan her gün hafif rahatsızlık ve kaygıdan depresyon, nevroz, travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) ve diğer ciddi durumlara kadar çeşitli psikolojik zorluklarla karşılaşıyor.
Bu sorunlar, her günün tadını çıkarmayı, uyumlu ilişkiler kurmayı ve hedeflere ulaşmayı engelleyerek yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyebilir.
Eğer bu satırları okuyorsanız, belki siz de içinizdeki bilinçsiz bir şeyin tam anlamıyla yaşamanızı engellediğini hissediyorsunuzdur. Bu tamamen normal.
En başarılı ve görünüşte dengeli insanların bile belli yıkıcı düşünce kalıpları ve iç engelleri vardır.
Bu sorunların kökleri genellikle çocukluk dönemine uzanır ve çeşitli travmatik olaylar veya olumsuz koşullar altında şekillenir.
Daha fazla içerik için uygulamada
Sadece içeriğin bir kısmını görüyorsunuz, uygulamada çok daha fazla interaktif makale bulacaksınız. Ayrıca, psikolojik metinler, durum takibi, günlük ve otomatik düşünce günlüğü gibi birçok özellik mevcut!
Bu tür zorlukların varlığının sizi «eksik» yapmadığını anlamak önemlidir – bu insan deneyiminin bir parçasıdır.
Hayatınızı değiştirmek istiyorsanız, sizi bilişsel-davranışçı terapi (BDT) dünyasına heyecan verici bir yolculuğa çıkmaya davet ediyoruz.
Bu etkili yöntem, kendinizi anlamanıza ve düşüncelerinizi ve duygularınızı yönetmek için araçlar edinmenize yardımcı olacaktır.
Bu bölümde, yöntemin temel kavramlarını keşfetmeye başlayacağız.
Düşüncelerimiz algımızı şekillendirir ve bu algı nasıl yaşadığımızı belirler.
Rebecca Walker
Zorluklarınızı önemsiz görseniz de ciddi bir rahatsızlık yaşasanız da, geçici bir moral bozukluğu veya çeşitli psikolojik semptomlarla yıllarca süren bir mücadele olsa da, BDT sizin için değerli bir kaynak olabilir.
Şimdi terapinin temel konseptinin basitleştirilmiş bir modelini sunacak, gelecek bölümlerde bunu daha ayrıntılı olarak ele alacağız.
Bilişsel-davranışçı terapide, bilincimiz üç düzeyde temsil edilir - temel inançlar, ara inançlar (kurallar) ve otomatik düşünceler.
BDT'nin temel fikri, kendinizi nasıl hissettiğinizin ve duygularınızın düşüncelerinize bağlı olduğudur.
Bu nedenle, BDT'nin temel ilkesine göre, düşüncelerinizi izler ve rasyonel düşünmeye çalışırsanız hayatınız daha mutlu ve üretken olabilir.
Bu, BDT'yi kısaca sunmanın çok basit bir yolu, ancak sizinle paylaşmak istediğimiz daha çok ayrıntı var.
Daha görsel olması için bir elma ağacı hayal edelim.
Benzetmemizde kökler, temel inançların rolünü üstlenir – bunlar kendimiz, dünya ve diğer insanlar hakkındaki temel fikirlerdir.
Bunlar çoğunlukla erken çocukluk döneminde oluşur ve nadiren fark edilir. Örneğin, "Sevilmeye değer değilim" veya "Dünya tehlikeli bir yer".
Gövde, ara inançları gösterecektir – hayatta yönlendirdiğimiz kurallar ve düşünce kalıpları.
Bunlar temel inançlara dayanır ve tepkilerimizi belirler. Örneğin, "Mükemmel olmazsam, beni sevmezler" veya "Hayatta kalmak için tetikte olmak gerekir".
En kalabalık kısım – otomatik düşünceler, hızlı, kendiliğinden, olaylara cevap olarak ortaya çıkarlar.
Bunlar ağacımızdaki meyvelerdir. Meyve sağlıklı veya çürük olabilir. Örneğin, "Geç kaldım, demek ki bir dahaki sefere erken çıkmalıyım" veya "Geç kaldım, demek ki ben bir başarısızım".
Her birimizin kendi ağacı var ve hayattaki tüm olayları ağacımızdan geçiriyoruz.
Aynı durum, her biri kendi inançları prizmasından yorumlayarak ve kendi anlamını vererek, farklı insanlarda tamamen farklı duygular uyandırabilir.
Bu, görünüşte aynı olaylara bile çok çeşitli duygusal tepkiler verilmesine neden olur.
Bir örnek inceleyelim. Patronlarından işleri hakkında aynı yorumu alan iki iş arkadaşını hayal edin:
Maria: Maria'nın çocukluğundan beri "Ben yeterince iyi değilim" şeklinde temel bir inancı oluşmuş.
Ara inancı: "Değer görmek için kusursuz olmalıyım". Bu nedenle, eleştiri aldığında otomatik düşünceleri ortaya çıkar: "Her şeyi mahvettim, patron benden hayal kırıklığına uğradı, işimi kaybedeceğim". Sonuç – korku, kaygı, bitkinlik.
Kristina: Kristina'nın farklı bir temel inancı var: "Öğrenme ve gelişme yeteneğine sahibim".
Ara inancı: "Eleştiri, daha iyi olma fırsatıdır". Ve patronundan bir yorum aldığında şöyle düşünür: "Patron zayıf yönlerimi gösterdi, bu işimi geliştirmeme yardımcı olacak". Sonuç – sakinlik, gelişme motivasyonu, hataları düzeltme isteği.
Bu durumda Maria ve Kristina aynı olayla karşılaştılar – patrondan bir yorum.
Ancak tepkileri, temel ve ara inançlarındaki farklılık nedeniyle tamamen zıt oldu.
BDT, bu inançları fark etmeye ve değiştirmeye yardımcı olarak, yaşam zorluklarına daha yapıcı tepki vermeyi ve duygusal dengeyi korumayı sağlar.
Her insanın kendine özgü bir ağaç modeli olduğu için, hepimiz çeşitli durumları farklı şekillerde algılarız.
Bu durumlara yanıt olarak, duygularımızı ve davranışlarımızı etkileyen otomatik düşünceler düşünürüz.
Düşünceler, duygular ve davranışlar arasındaki ilişki hakkında sonraki bölümlerde daha ayrıntılı olarak konuşacağız.
Bu bölümde çok geniş bir malzeme hacmini geniş fırça darbeleriyle kapsadık, bu yüzden birçok sorunuz kaldıysa endişelenmeyin. Materyali tekrarlayacak ve teorinin her önemli kısmını daha ayrıntılı olarak inceleyeceğiz.
Sunulan bilgilere açık bir kalp ve deneylere hazır olma durumuyla yaklaşmanızı öneriyoruz. Hayatınızı daha dolu, neşeli ve uyumlu hale getirmek için tüm materyali ve önerilen teknikleri kullanın.
